Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Nedir?

veraset ilamı

Veraset ilamı nedir? Mirasçılık belgesi nedir? Mirasçılık belgesi, diğer adıyla veraset ilamı, bir kişinin ölümünden sonra mirasçılarını ve her birinin miras payını gösteren resmi bir belgedir. Bu belge, miras bırakanın (ölü) mirası üzerinde hak sahibi olan kişileri belirler ve mirasçıların haklarını korumak amacıyla kullanılır.

Veraset ilamı, mirasçıların miras üzerinde tasarrufta bulunabilmesi için gereklidir. Örneğin, mirasçılar bu belgeyi ibraz ederek ölen kişinin bankadaki parasını çekebilir veya taşınmazlar üzerinde işlem yapabilirler. Mirasçılık belgesi, Türk Medeni Kanunu‘nun 598. maddesinde düzenlenmiştir ve resmi bir belge olarak kabul edilir. Tüm bu bilgiler, veraset belgesi nedir? veraset ilamı nasıl çıkarılır? ve veraset ilamı nereden alınır? şeklindeki sorulara cevap bulmak için bu yazıda açıklanmıştır.

Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Ne İşe Yarar?

Veraset ilamı, mirasçıların haklarını ve yükümlülüklerini belirlemek için kritik bir öneme sahiptir. Veraset ilamının başlıca özellikleri aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır:

  • Mirasçıların Belirlenmesi: Veraset ilamı, miras bırakanın ölümünden sonra mirasçıların kimler olduğunu ve hangi oranda miras payına sahip olduklarını gösterir.
  • Miras Üzerinde Tasarruf: Mirasçılar, veraset ilamını ibraz ederek miras bırakanın bankadaki paralarını çekebilir, taşınmazlar üzerinde işlem yapabilir ve diğer mirasla ilgili işlemleri gerçekleştirebilirler.
  • Resmi Belge Niteliği: Veraset ilamı, resmi bir belge olarak kabul edilir ve tapu memurları gibi resmi kurumlar bu belgeye dayanarak işlemler yapar. Bu belge, aksi ispat edilene kadar geçerli kabul edilir.
  • Hukuki Koruma: Mirasçılık belgesi, mirasçıların haklarını koruma amacı taşır. Mirasçılar, bu belge ile yasal haklarını talep edebilir ve miras paylaşımında resmi bir dayanak oluşturur.
  • İtiraz ve İptal Davaları: Veraset ilamı, geçici bir belge niteliği taşır; bu nedenle, mirasçılar arasında itiraz veya iptal davaları açılabilir. Ancak, bu tür davalar için herhangi bir veraset ilamı süresi sınırlaması yoktur.

Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Nasıl Alınır?

Eğer, veraset ilamı nasıl alınır? şeklindeki sorular size düşündürüyorsa, veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almak için iki ana yol bulunmaktadır: Noter Aracılığıyla veya Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak. Peki, noterden veraset ilamı nasıl alınır? Belgeyi noter arayıcılığıyla almak için mirasçılar, bulundukları yerin noterine başvurarak veraset ilamı talep edebilirler.

Söz konusu belgenin noter aracılığıyla alınması, genellikle daha hızlı ve kolay bir yöntemdir, bu nedenle mirasçılar tarafından sıkça tercih edilmektedir. Noterler, veraset ilamı verebilmek için mirasçıların Türkiye’de ikamet etmesi ve yabancı uyruklu olmaması gerekmektedir. Kişiler, noterden veraset ilamı için gerekli belgeler ile birlikte başvuruda bulunabilirler. Eğer mirasçılardan biri bile Türkiye’de ikamet etmiyorsa, noter bu belgeyi veremez. Veraset ilamı ücreti de bu aşamada bilinmektedir.

Ek olarak, mirasçılar, miras bırakanın ölümünden sonra, miras bırakanın son ikametgah adresine bağlı Sulh Hukuk Mahkemesi’ne de dilekçe ile başvuruda bulunabilirler. Mahkeme, verilen dilekçe üzerine karar vererek veraset ilamını düzenler. Bu süreç, noter işlemlerine göre daha uzun sürebilir.

Veraset İlamı Almak İçin Şartlar

Peki, mirasçılık belgesi nasıl alınır? Veraset ilamı almak için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartlar, mirasçıların kimler olduğunu ve miras bırakanın durumunu belirler. Örneğin, miras ilamı talep edebilmek için miras bırakanın ölmesi ya da hakkında gaiplik kararı verilmiş olması gerekmektedir. Öte yandan, veraset ilamı talep edilmeden önce, mirasçıların tamamının bilinmesi gerekmektedir. Eğer mirasçılardan biri yasal olarak mirastan men edilmişse, bu kişi veraset ilamı talep edemez.

Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Nereden Alınır?

Veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almak için iki ana yol bulunmaktadır. İlk olarak, mirasçılar, miras bırakanın son ikametgah adresine bağlı mirasçılık belgesi yetkili mahkeme olan Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak veraset ilamı talep edebilirler. Sulh Hukuk Mahkemesi veraset ilamı işlemi için yazılı bir dilekçe ile başvuru yapılması gerekmektedir. İlaveten, mirasçılar, noter aracılığıyla da veraset ilamı talep edebilirler. Noter, mirasçılık belgesini düzenleyerek hızlı bir şekilde verilebilmektedir. Bu aşamada, veraset ilamı noter ücreti de ödenmelidir. 

Ek olarak, kişiler e-Devlet üzerinden de veraset ilamı sorgulama işlemini gerçekleştirerek kendilerine miras kalıp kalmadığını öğrenebilirler. E-Devlet üzerinden mirasçılık belgesi istemi son yıllarda oldukça popülerleşmiştir.

Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Almak İçin Gerekli Belgeler 

Veraset ilamı almak için gerekli belgeler alınma şekline göre değişkenlik göstermektedir.

Noter veraset ilamı için gerekli belgeler:

  • Miras bırakanın ölüm belgesi
  • Mirasçının ve miras bırakanın nüfus kayıt örneği
  • Mirasçının nüfus cüzdanının aslı ve fotokopisi
  • Mirasçılık belgesi talebinin olduğuna ilişkin dilekçe

Sulh Hukuk Mahkemesi’nden veraset ilamı için gerekli belgeler:

  • Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
  • Nüfus Kayıt Örneği
  • Ölüm Belgesi
  • Veraset İlamı Talebi İçeren Dilekçe

Miras bırakanın ölüm belgesinin yurt dışından alınması durumunda, belge yeminli tercümanlar tarafından Türkçeye çevrilmeli ve Apostil şerhi alınmalıdır.

Ölümden Kaç Gün Sonra Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Alınabilir?

Veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almak için ölümden sonra herhangi bir süre beklenmesine gerek yoktur. Mirasçılar, miras bırakanın ölümünden hemen sonra veraset ilamı talep edebilirler. 

Veraset İlamının İçeriği Nedir?

Veraset ilamının içeriği aşağıdaki şekilde belirtilmektedir:

  • Miras Bırakanın Kimlik Bilgileri: Miras bırakanın adı, soyadı, TC kimlik numarası, ölüm tarihi ve yeri gibi bilgiler yer alır.
  • Mirasçıların Kimlik Bilgileri: Mirasçıların adı, soyadı, TC kimlik numarası, miras bırakana yakınlık derecesi (eş, çocuk, vb.) belirtilir.
  • Miras Payları: Her bir mirasçının miras payı, yüzdelik olarak gösterilir. Paylar, Türk Medeni Kanunu’ndaki miras hükümlerine göre belirlenir.
  • Resmi Onay: Veraset ilamı, sulh hukuk mahkemesi hakimi veya noter tarafından imzalanarak onaylanır. Bu onay, belgenin resmi niteliğini teyit eder.
  • Tarih: Veraset ilamının düzenlendiği tarih belirtilir.

Kimler Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Talep Edebilir?

Veraset ilamı talep etme yetkisi, yasal mirasçılara ve atanmış mirasçılara tanınmıştır. Yasal mirasçılar miras bırakanın kanunen belirlenmiş mirasçılarıdır. Bu kişiler, genellikle miras bırakanın eşi, çocukları, anne-babası ve kardeşleri gibi yakın akrabalarıdır.

Ek olarak, atanmış mirasçılar, miras bırakan tarafından düzenlenen bir vasiyetname veya miras sözleşmesi ile mirasçı kılınan kişilerdir. Atanmış mirasçıların, miras bırakanın ölümünden sonra bu belgeyi talep edebilmeleri için vasiyetnameye itiraz edilmemiş olması gerekmektedir.

Kimler Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Talep Edemez?

Veraset ilamı (mirasçılık belgesi) talep edemeyen kişiler aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır:

  • Boşanmış Eski Eşler: Miras bırakanın ölüm tarihinden sonra boşanmış olan eski eşler, veraset ilamı talep edemezler.
  • Mirası Reddeden Yasal Mirasçılar: Miras bırakanın ölümünden sonra mirası reddeden veya mirastan feragat eden yasal mirasçılar, veraset ilamı talep edemezler.
  • Mirası Reddeden Atanmış Mirasçılar: Miras bırakan tarafından atanmış olan ve mirası reddeden veya feragat eden kişiler de veraset ilamı talep edemezler.
  • Mirastan Çıkarılan Kişiler: Miras bırakan tarafından ölüme bağlı tasarrufla açıkça mirastan çıkarılan kişiler, veraset ilamı talep edemezler.
  • Üçüncü Kişiler: Mirasla doğrudan bir ilişkisi olmayan üçüncü kişiler, veraset ilamı talep etme hakkına sahip değildirler.

Veraset İlamı İle İntikal Nasıl Yapılır?

Veraset ilamı (mirasçılık belgesi) ile intikal işlemleri, mirasçılara miras bırakanın mal varlığının devrini sağlamak için gerekli adımları içerir. Veraset intikal işlemleri aşağıdaki adımlarla daha detaylı anlatılmaktadır.

Mirasçılar, miras bırakanın ölümünden sonra ilk olarak veraset ilamını almak zorundadır. Bu belge, mirasçıların kim olduğunu ve her birinin ne kadar miras alacağını gösterir. Veraset ilamı alındıktan sonra, mirasçılar veraset beyannamesini doldurmalıdır. Bu beyanname, mirasın değerini ve mirasçıların paylarını ayrıntılı bir şekilde listeler. Beyanname, veraset ve intikal vergi dairesine teslim edilmelidir.

Veraset beyannamesinin incelenmesinin ardından, vergi dairesi gerekli vergi tahsilatını yapar. Mirasçılar, veraset ve intikal vergisini ödemekle yükümlüdür. Vergi ödemeleri tamamlandıktan sonra, vergi dairesinden ilişik kesme belgesi alınmalıdır.

Mirasçılar, vergi işlemleri tamamlandıktan sonra tapu müdürlüğüne başvuruda bulunarak taşınmazın kendi adlarına intikalini talep edebilirler. Bu işlem için veraset ilamı ve veraset beyannamesinin asılları gereklidir. Tapu müdürlüğü, gerekli belgeleri inceledikten sonra mirasçıların adlarına taşınmazın tescilini gerçekleştirir. Mirasçılar, tapu müdürlüğüne başvurarak taşınmazın intikalini sağladıktan sonra, mirasın resmi olarak kendilerine geçmiş olur.

Veraset İlamı Süresi Ne Kadardır?

Ölümden sonra veraset ilamı süresi için herhangi bir süre sınırlaması bulunmamaktadır. Yasal mirasçılar, miras bırakanın ölümünden sonra istedikleri zaman veraset ilamını talep edebilirler. Bu süreçte, veraset ilamının geçerliliği için zamanaşımı veya hak düşürücü süreler yoktur. Ancak, mirasçılar, miras bırakanın borçlarının temerrüde düşmemesi ve mirasın intikal işlemlerinin zamanında yapılabilmesi için hızlı hareket etmeleri önerilir.

Veraset İlamı 1 Ay İçinde Alınmazsa Ne Olur?

Veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almak için belirli bir süre bulunmamakla birlikte, bu belgenin alınmaması durumunda bazı olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir. Yani, veraset ilamı 1 ay içinde alınmazsa herhangi bir sorun yaşandığı görülmemiştir. Veraset ilamı alınmadığı takdirde, mirasçıların miras üzerindeki hakları resmi olarak tescillenmediği için mirasın intikali gecikebilir.

İzmir Avukat Mertcan Turan
İzmir Avukat Mertcan Turan

İzmir Avukat Mertcan Turan Hukuk ve Danışmanlık, 10 yılı aşkın süredir hukukun çeşitli alanlarında müvekkillerimize uzman rehberlik ve destek sağlayan bir hukuk firmasıdır.

Share on facebook
Facebook
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn
Share on whatsapp
WhatsApp
Share on email
Email

Bizimle İletişime Geçin

error: İÇERİK KORUNUYOR!!!