Ortaklığın Giderilmesi Davası Nedir?
Ortaklığın giderilmesi davası, Türk hukuk sisteminde, paylı veya elbirliğiyle mülkiyete konu olan bir mal üzerindeki ortaklık ilişkisini sona erdirmek için açılan bir dava türüdür. Bu dava, genellikle miras yoluyla edinilen taşınmazlar, ortaklaşa alınan mallar veya birden fazla kişinin ortak olduğu ticari işletmelerde gündeme gelmektedir. Aşağıda bu davaya ilişkin sık sorulan sorulara detaylı cevaplar verilmiştir.
Ortaklığın Giderilmesi Davasının Hukuki Dayanağı Nedir?
Ortaklığın giderilmesi davasının hukuki dayanağı, Türk Medeni Kanunu’nun 698 ve devamı maddeleridir. Kanuna göre, bir mal üzerindeki ortaklık, paydaşlardan birinin talebiyle her zaman sona erdirilebilir. Bu ilke, mülkiyet hakkının devredilmezliği ve özgürlüğü ile doğrudan ilişkilidir. Ancak, söz konusu dava açılmadan önce bazı hukuki kriterlerin ve şartların sağlanmış olması gerekir.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Hangi Durumlarda Açılır?
1. Miras Paylaşımı:Miras yoluyla intikal eden bir taşınmaz üzerinde birden fazla kişi hak sahibi olduğunda, ortakların malın paylaşımı konusunda anlaşamaması durumunda bu dava açılır.
2. Evlilik Birliğinin Sona Ermesi:Boşanma sonrası, eşler arasında mal rejiminin tasfiyesi sırasında malın paylaşılması gerektiğinde bu dava gündeme gelebilir.
3. Ticari Ortaklıklar:Bir ticari işletmeye veya şirkete ortak olan kişiler, şirketin faaliyetlerine devam edememesi durumunda ortaklığı sona erdirmek için bu davayı açabilir.
4. Gayrimenkul Ortaklıkları:Birden fazla kişi tarafından alınan ya da miras yoluyla intikal eden taşınmazlar üzerinde uzlaşmazlık durumunda bu dava açılır.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Kimler Tarafından Açılabilir?
Bu dava, paydaşlardan biri ya da birkaçı tarafından açılabilir. Paydaşlık durumunda kişi:
• Paylı mülkiyette maliklerden biri olmalı,
• Elbirliği mülkiyetinde ise malikler arasında yer almalıdır.Davayı açma hakkı, mülkiyet hakkına sahip olan herkes için geçerlidir. Ancak davanın açılabilmesi için, tarafların dava konusu malda paydaş veya ortak konumunda bulunması şarttır.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında İzlenecek Yöntemler Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu’na göre ortaklığın giderilmesi iki şekilde gerçekleşebilir:
1. Aynen Taksim:Malın fiziken bölünebilir nitelikte olduğu durumlarda, mahkeme, malı paydaşlar arasında bölerek ortaklığı sona erdirir. Örneğin, geniş bir arsa üzerinde farklı parseller oluşturularak paydaşlara tahsis edilebilir.
2. Satış Yoluyla Taksim:Malın fiziken bölünmesinin mümkün olmadığı durumlarda, malın satışa çıkarılarak elde edilen bedelin paydaşlar arasında paylaştırılması sağlanır. Bu süreç genellikle açık artırma yoluyla gerçekleşir.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?
Ortaklığın giderilmesi davasında görevli mahkeme, Sulh Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise dava konusu taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Eğer dava konusu bir taşınır mal ise, genel yetki kuralları gereği davalının ikametgahındaki mahkeme yetkilidir.
Ortaklığın Giderilmesi Davası Ne Kadar Sürer?
Davanın süresi, tarafların uzlaşma düzeyine, malın niteliğine ve mahkeme yoğunluğuna göre değişiklik gösterebilir. Aynen taksim yapılması durumunda süreç daha kısa sürerken, satış yoluyla taksim durumunda ihale ve açık artırma süreci nedeniyle dava daha uzun sürebilir. Ortalama olarak bu davalar 1-3 yıl arasında sonuçlanmaktadır.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
1. Anlaşmazlıklar:Taraflar arasında anlaşmazlık olması, davanın uzamasına neden olabilir. Bu nedenle, dava öncesinde uzlaşma sağlanmaya çalışılmalıdır.
2. Değer Tespiti:Taşınmazın değerinin doğru bir şekilde belirlenmesi önemlidir. Bu aşamada bilirkişi incelemesi yapılır.
3. Paylaşım Talebi:Malın bölünmesi talep ediliyorsa, bölünebilir olduğunun kanıtlanması gerekir. Bölünemeyen mallar için satış talep edilmelidir.
4. Avukat Desteği:Hukuki prosedürlerin doğru bir şekilde yönetilmesi için profesyonel bir avukat desteği alınmalıdır.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Sık Sorulan Sorular
1. Ortaklığın giderilmesi davası açmadan önce uzlaşma sağlanabilir mi?
Evet. Ortaklar arasında uzlaşma sağlanması, dava açılmadan sorunun çözülmesini sağlayabilir. Ancak bu mümkün olmazsa, mahkeme yolu tercih edilir.
2. Aynen taksim her zaman mümkün müdür?
Hayır. Malın fiziki olarak bölünebilir olması gerekir. Örneğin, bir apartman dairesinin aynen taksimi mümkün değildir.
3. Ortaklığın giderilmesi davasında satış nasıl gerçekleştirilir?
Satış, mahkeme tarafından açık artırma yoluyla yapılır. Elde edilen gelir, tarafların payları oranında bölüştürülür.
4. Ortaklığın giderilmesi davasında bilirkişi incelemesi gerekli midir?
Evet. Bilirkişi, malın değerini tespit ederek mahkemeye rapor sunar. Bu rapor, dava sonucunda paylaşım yapılırken dikkate alınır.
5. Dava sonucunda satıştan elde edilen para ne zaman paylaşılır?
Mahkeme süreci tamamlandıktan sonra, satış bedeli mahkeme tarafından taraflara ödenir.
Sonuç
Ortaklığın giderilmesi davası, paylı ya da elbirliği mülkiyetine konu olan malların hukuki olarak paylaşılması sürecinde önemli bir araçtır. Ancak bu dava, doğru bir şekilde yönetilmezse, taraflar için maddi ve manevi kayıplara yol açabilir. Bu nedenle, dava açmadan önce hukuki destek alınması büyük önem taşır.
Bu sürece dair daha fazla bilgi almak veya dava sürecinizi yönetmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Uzman ekibimiz, size her aşamada rehberlik edecek ve en iyi sonucu almanız için çalışacaktır.
